Er zijn ruim 99.000 Nederlandse oud-studenten in het buitenland met een studieschuld. Betalingsproblemen komen vaak voor bij deze groep. Samen zijn zij goed voor ongeveer 1,8 miljard euro, waarvan zo’n 385 miljoen euro aan betalingsachterstand. Is de achterstand groter dan 5.000 euro dan laat DUO oud-studenten opnemen in het Register Paspoortsignaleringen. Aan hen mag geen nieuw paspoort verstrekt worden of hun paspoort is vervallen verklaard. DUO wil hen zo dwingen om contact op te nemen over de afbetaling van hun studieschuld.

De documentaire ‘Niet Mijn Schuld’ portretteert twee oud-studenten in het buitenland: Willemijn (24) en Pascal (35) waarbij de impact van een hoge studieschuld en de gevolgen van een paspoortblokkade getoond worden. De documentaire wil bewustzijn creëren over de psychologische en sociaal-maatschappelijke gevolgen van een hoge studieschuld en een jonge doelgroep (13-19 jaar) aan het denken zetten over het financiële aspect van studeren en het aangaan van een studielening bij DUO.

Willemijn die in Bristol (Engeland) woont heeft net als veel andere oud-studenten van de pechgeneratie een enorme studieschuld opgebouwd. Vanwege gezondheidsredenen kan ze niet fulltime werken, waardoor ze onder de armoedegrens leeft. De start van de afbetaling van haar schuld van ruim 90.000 euro hangt als een donkere wolk boven haar hoofd.

Waar Willemijn zich enorme zorgen maakt over de mogelijke consequenties als ze niet aan DUO’s betalingsverplichtingen kan voldoen, worden deze consequenties: de verstrekkende gevolgen van een paspoortblokkade bij theatermaker Pascal in Vaqueros (Argentinië) pijnlijk zichtbaar. Voor hem is een geldig identiteitsbewijs van levensbelang, omdat hij op die manier aan zijn HIV-remmers komt.

Hadden deze oud-studenten hun zaken beter moeten regelen en is harde handhaving door DUO in dit geval gepast of ontbreekt hier de menselijke maat?