De komende jaren wordt het steeds warmer in steden en dat kan schade opleveren voor de economie, zeggen onderzoekers van de VU.

Dat komt deels door de opwarming van de aarde en deels door het 'urban heat island', het asfalteilandeffect. Ze verwachten dat de temperatuur tot het jaar 2100 met wel 8 procent kan stijgen.

Steden bedekken maar één procent van de aarde, maar zijn verantwoordelijk voor bijna 80 procent van de energieconsumptie en voor 60 procent van de uitstoot van broeikasgassen.

Die broeikasgassen kunnen de komende eeuw een temperatuurstijging van 5 graden veroorzaken. In combinatie met het asfalteilandeffect, kan de temperatuur in steden dus wel 8 graden oplopen.

Inwoners zijn kachels

"Waar mensen bij elkaar komen, stijgt de temperatuur", legt klimaatonderzoeker Richard Tol uit. "We hebben een lichaamstemperatuur van 37 graden. Het grootste deel van de dag zijn we dus onze omgeving aan het verwarmen."

Dat effect wordt nog eens versterkt door de stadse omgeving: als verkoelende parken, vijvers en bomen worden vervangen door warme straten en pleinen, houden steden vanzelf meer warmte vast.

Kosten

"In alle klimaatrapporten gaat het om een wereldwijde temperatuurstijging", zegt Tol. "Maar het effect van verstedelijking wordt daarin niet meegenomen." De onderzoekers hebben daarom een kosten-batenanalyse gemaakt waarin beide effecten zijn doorgerekend.

De welvaart van een gemiddelde stad verliest 2,5 tot 5,5 procent vanwege de temperatuurstijging. Voor sommige steden kan dat zelfs meer dan 10 procent zijn. Voor de analyse gebruikten de onderzoekers data van de 1692 grootste steden op aarde en de temperatuurontwikkeling in de afgelopen 65 jaar.

Daken schilderen

Gelukkig valt er wat aan te doen. Steden kunnen meer bomen planten, groene daken aanleggen en speciaal asfalt aanleggen, dat de warmte minder vasthoudt. "Het zijn geen hele ingewikkelde oplossingen. Je kunt ook daken wit schilderen. Hiermee kan het urban heat effect met ongeveer de helft worden teruggedrongen", zegt Tol.

Volgens Tol moeten steden zich aanpassen aan de stijgende temperatuur. "Kijk zelf maar naar de bouw van steden in warmere landen, die zien er al anders uit dan hier."