Suiker is het eerste gewas dat groot werd dankzij slavernij. De Keuringsdienst duikt in de duistere geschiedenis van de witte kristallen.

Brazilië was één van de eerste koloniën van Nederland. Portugal was er het eerst, maar tussen 1630 en 1654 waren de Hollanders heerser. We doopten Brazilië om tot Nieuw-Holland. Dit alles speelde zich af in de Tachtigjarige oorlog: Holland probeerde Spanje en Portugal een gevoelige klap toe te brengen door ze in de rug aan te vallen en het winstgevende Brazilië op hen te veroveren.

Na de verovering voer de West-Indische Compagnie (WIC) naar Afrika om daar ook de Portugese forten in te lijven. Deze werden gebruikt om slaven te kopen en ze te verschepen naar Brazilië om ze op de suikerrietplantages aan het werk te zetten.

Suiker is het eerste gewas dat door slavernij groot geworden is. De productie groeide enorm en suiker werd goedkoper. De kristallen werden ook wel het “witte goud” genoemd. En hoewel de Gouden Eeuw staat voor rijkdom, was dat natuurlijk niet voor iedereen het geval.

In totaal werden er meer dan 25.000 slaven naar Nieuw-Holland verscheept in de korte tijd dat Brazilië in Nederlandse handen was. De overtocht was zo gruwelijk dat een op de acht slaven het niet overleefde. In de tweede helft van die eeuw groeide de WIC uit tot de grootste slavenexporteur van het Atlantisch gebied. Maurits van Nassau is de man achter deze strategie.

De korte kolonisatie van Brazilië was van invloed op ons verdere koloniale verleden. Een tijd bleef Nederland slaven verschepen naar Latijns Amerika en het Caribisch gebied, tussen 1650 en 1675 alleen al zo’n 76.000 mensen. In Suriname vonden we een tweede Brazilië. In 1667 veroverden we het op de Britten, om vervolgens de bekende strategie toe te passen: slavenhandel en suikerplantages.

Geschreven: Marlou Kusters