De 17-jarige Alex Tsjapaj uit Polen wil filmmaker worden, om de Polen bewust te maken van het belang van milieu- en natuurbescherming.

Alex woont in Krakau, een van de meest vervuilde steden van Europa. Allereerst heeft de stad een nijpend smogprobleem. In de winter overstijgt de hoeveelheid fijnstof in de lucht bijna dagelijks twee of drie keer de maximale waarden. De smog wordt veroorzaakt door verkeer, industrie en smerige kachels. In Krakau zijn ruim twee keer zo veel autogebruikers, naast de stad ligt een staalfabriek en in de winter verstoken veel mensen allerlei troep in huis. "Als ik naar school fiets probeer ik zo hard mogelijk te fietsen, zodat ik de uitlaatgassen niet hoef in te ademen", vertelt Alex. Hij maakt zich grote zorgen over de slechte leefomstandigheden in zijn stad.

Maar de luchtvervuiling is niet het enige probleem. Als Alex de stad wil ontvluchten om een frisse neus te halen, struikelt hij over het zwerfafval. De bossen en de parken liggen vol met plastic, glas, papier en bierdoppen. Aanvankelijk organiseerde Alex nog weleens opruimacties, samen met vrienden. Maar de omvang van het probleem maakte hem moedeloos. "De mensen hebben geen respect meer voor de natuur."

Alex besluit zich te richten op de lange termijn. Hij wil filmmaker worden, om met zijn creativiteit de wereld te verbeteren.

We bezoeken een van de mooiste plekken van Krakau, het meer Zakrzówek. Het is een kloof met steile wanden – beneden glinstert het water. De zon gaat bijna onder. Samen met zijn vriend Mikolaj bereidt Alex zich voor. Hij zet het statief klaar, schroeft een van de twee meegebrachte camera’s stevig vast, test het licht… Maar dan is het nog niet klaar. De jongens hebben afval nodig. En dat blijkt niet moeilijk te vinden. Een paar minuten struinen ze tussen de struiken, en als ze terugkomen hebben ze hun handen vol met afval. Lege bierflessen, plastic waterflesjes, lege chipszakken, boterhamzakjes, enzovoort.

"Ik ga een film maken over afval, om zo de mensen bewust te maken dat ze geen afval meer moeten achterlaten in het bos."

Een film is niet zomaar gemaakt. Een filmmaker heeft inspiratiebronnen nodig, creativiteit, en onfeilbare techniek. Alex bewondert de Amerikaanse regisseur Wes Anderson, die beroemd is om zijn afwijkende visuele stijl en muziekgebruik, en zijn verhalen vertelt door voorwerpen op een bepaalde manier te rangschikken en vanuit een bijzonder perspectief te filmen. ‘Ik zoek in mijn werk naar dezelfde sfeer. Het is perfectionisme.’

Alex vlijt het afval op een bepaalde manier op het gras. Voorzichtig, maar toch zo vlug mogelijk – het licht van de namiddag is nu perfect, maar de schemer dreigt in te vallen. Nog even wrikken aan het statief, de camera richten…

Zijn films zullen een groot publiek vinden, daarvan is Alex overtuigd. Na de middelbare school wil hij studeren aan de filmacademie in Łódź, de beste filmvakschool van Polen.

---

De BB3D is gemaakt door Michiel Driebergen met extra beeld van Mikołaj Musialik