Mannen en vrouwen. In de westerse maatschappij vinden we dat we gelijk zijn... maar is dit wel echt zo?
Nou, niet echt... Vrouwen krijgen nog steeds minder betaald dan mannen en hebben minder vaak een hoge positie. Best bizar omdat er in Nederland wel een wet is genaamd "Wet op Gelijke Behandeling" en ja, daar wordt ook de man-vrouwverhouding in genoemd.
Gelijke rechten
De bewoners van de Bijagos eilanden in Guinee-Bissau hebben dit dus wél goed op orde. In eerste instantie zou je dat waarschijnlijk niet verwachten. Gezien de vrouwen en de mannen verantwoordelijk zijn voor aparte taken. Maar mannen en vrouwen zijn hier dus wel gelijk.
R.E.S.P.E.C.T.
Waar kijken de mannen van Bijagos naar bij hun vrouwen? Nee, dus niet hun B's, mooie ogen of prachtige haar. Maar... naar hun kracht. De mannen zijn er bang voor, maar tegelijkertijd vieren zij deze kracht ook. En niet alleen dit maakt vrouwen bijzonder. Zij staan ook in verbinding met geesten. De Bijagos geloven dat de eerste mens een vrouw was: Akapakama. #womanontop
Het ligt aan de man
Als een vrouw vreemdgaat dan ligt dat bij de Bijagos aan de man. Hoedan?! Die leggen we even uit. De man heeft de taak zijn vrouw goed te verzorgen. Als hij dit niet doet, mag zij iemand zoeken die haar wel geeft wat ze nodig heeft. Duidelijk verhaal, toch?
Initiatierituelen
Om een echte man of vrouw te worden moet je verschillende initiatierituelen doorlopen. Hoe deze ceremonies precies gaan is geheim. Wel weten we dat jongeren soms maanden in afzondering leven. En als zij eindelijk weer thuiskomen. Zijn op de buiken van jonge vrouwen littekens te zien.
Oma weet raad
Waar wij onze ouderen weg moffelen in een bejaardenhuis doen ze het hier totaal anders. De oudjes hebben het hier voor het zeggen. Zij vormen 'the Ancient Council' en beslissen over belangrijke zaken zoals huwelijksproblemen en de opvoeding van kinderen!
Bijvangst
In de Bijago cultuur is het normaal dat een vrouw aangeeft met wie zij wil trouwen. Dit doet ze door voor haar man-to-be een visgerecht te maken. Als hij haar ook wil eet hij dit op. Vroegah werd gezegd dat een man niet mocht weigeren. Maar tegenwoordig zijn ze daar iets makkelijker in. Best lastig als je geen vis lust...
Dit is ook interessant om te weten:
Er zijn 88 Bijagos eilanden, waarvan er maar 23 bewoond worden door ongeveer 25.000 inwoners.
De inwoners van de Bijagos eilanden luisteren naar veel verschillende namen, zoals: Bissagos, Bojagos, Anaki, Bidyogo, Bujagos.
Ooit waren de Bijagos eilanden van Portugal. Kolonie of niet, ze spreken hier (bijna) geen Portugees.
Tijdens een ‘Luto’ gevecht kun je als man je mannelijkheid meten aan de anderen mannen in het dorp.
Om de vrouwen te imponeren doen de mannen een dier na. Filemon doet ook een poging, als aap.
Om te communiceren met geesten houden de Bijagos rituele dansen.
Maar alleen vrouwen zijn in staat geesten met zich mee te dragen en te begeleiden naar het hiernamaals.
Volgende week is Filemon in Brazilië bij de Yanomami. Zij leven met meer dan 200 personen in een huis! Privacy is daar niet echt een ding dus.
Kijk de afleveringen van Filemon Buiten Westen hier terug!
